Mae deintyddion â sgiliau Estynedig (DES), a elwid gynt yn ddeintyddion â diddordeb garbenigol (DwSI), yn darparu triniaeth i lefel uwch o gymhlethdod na deintyddion cyffredinol. Mae hyn oherwydd eu sgiliau a’u profiad ychwanegol mewn arbenigedd dewisol. Cyfeirir at hyn yn aml fel triniaeth ‘Lefel 2’, ‘Haen 2’, neu ‘Haen Ganolradd’. Mae hyn yn gofyn am gontract gyda bwrdd iechyd lleol.
Mae proses achredu newydd, a gydnabyddir yn genedlaethol, yn sicrhau y gall byrddau iechyd fod yn hyderus bod gan ddeintyddion DES y lefel profiad a'r sgiliau gofynnol i weithio'n ddiogel. Mae'r broses hon yn dal i gael ei datblygu ar gyfer llawer o arbenigeddau, ond derbynnir ceisiadau yn hydref 2023 i'r rhai sydd â sgiliau amlwg mewn llawfeddygaeth y geg i ddechrau. Bydd dyddiadau ar gyfer deintyddiaeth bediatrig yn cael eu cyhoeddi yn 2024.
Mae tystiolaeth yn dangos bod rhoi mynediad i wasanaethau Lefel 2 i gleifion Lefel 2 o fewn eu cymuned yn fwy cyfleus iddyn nhw o ran teithio ac yn lleihau amseroedd aros.
Mae hyn hefyd yn rhyddhau apwyntiadau ysbyty i gleifion sydd angen eu triniaeth o fewn amgylchedd gofal eilaidd (Lefel 3). Gall hyn fod er enghraifft oherwydd cyflyrau iechyd sydd eisoes yn bodoli neu'r angen am anesthesia cyffredinol.
Mae’r tabl isod yn dangos y ‘lefelau’ cymhlethdod gwahanol a’r cyflawnwyr a’r lleoliadau nodweddiadol y disgwylir iddynt gyflawni’r lefel honno o driniaeth.
Lefel cymhlethdod | Gradd Deintydd | Lleoliad nodweddiadol | Enghraifft o gyflwr (Llawfeddygaeth y Geg) |
Lefel 1 |
Deintydd Cyffredinol |
Gofal sylfaenol |
Echdyniad syml |
Lefel 2A* |
Ymarferydd ‘DES’, |
Gofal sylfaenol |
Trydydd coronectomi dant malu |
Lefel 2B* |
Arbenigwr ‘DES’ |
Gofal sylfaenol |
Echdyniad ychwanegol di-dor |
Lefel 3 |
Arweinir gan Ymgynghorydd |
Gofal eilaidd |
Triniaeth anesthetig gyffredinol |
*Nid yw pob arbenigedd deintyddol yn isrannu triniaeth Lefel 2 yn A/B.
Mae gwasanaethau gofal sylfaenol Lefel 2 yn darparu llwybr gyrfa amgen os ydych am ennill sgiliau estynedig heb ymgymryd â hyfforddiant arbenigol hir neu adael yr amgylchedd practis cyffredinol. Fe'i dyfernir yn seiliedig ar wybodaeth a phrofiad a gafwyd sy'n caniatáu hyblygrwydd yn eich llwybr gyrfa ac mae'n ategu llwybrau gyrfa nad ydynt yn unffurf. Mae achrediad DES hefyd yn drosglwyddadwy unrhyw le yng Nghymru.
Unwaith y bydd wedi'i achredu, gall deintydd DES ddarparu gofal Lefel 2 i gleifion dan gontract priodol gyda'i fwrdd iechyd lleol. Rydym yn argymell trafod eich bwriad i wneud cais gyda Thîm Comisiynu Deintyddol eich bwrdd iechyd cyn ei wneud.
Cyflawnir achrediad trwy wneud cais i Lwybr Achredu DES Cymru Gyfan ar gyfer yr arbenigedd hwnnw. Unwaith y byddwch wedi'ch cymeradwyo gan y panel perthnasol, byddwch yn cael eich cynnwys yng Nghronfa Ddata DES Cymru Gyfan, a gedwir gan Partneriaeth Cydwasanaethau GIG Cymru Gyfan. Bydd byrddau iechyd wedyn yn gallu cyfeirio at y wybodaeth hon wrth gynnig contractau.
I ddechrau, derbynnir cais am achrediad deintydd DES yn hydref 2023 ar gyfer llawfeddygaeth y geg yn unig, a disgwylir ail broses ar gyfer deintyddiaeth bediatrig yn 2024. Mae ffurflen mynegi diddordeb ar gyfer DES mewn deintyddiaeth bediatrig ar gael a bydd rhagor o wybodaeth yn cael ei phostio ar ein tudalen we pwrpasol maes o law.