Mae Iechyd Deintyddol y Cyhoedd yn ymwneud â gwyddoniaeth a chelfyddyd atal clefydau’r geg, hyrwyddo iechyd geneuol y boblogaeth yn hytrach nag unigolyn. Mae’n golygu asesu anghenion iechyd deintyddol a sicrhau bod gwasanaethau deintyddol yn diwallu’r anghenion hynny.
Iechyd Deintyddol Cyhoeddus yw’r wyddor a’r grefft o atal clefydau’r geg, hybu iechyd y geg a gwella ansawdd bywyd drwy ymdrechion trefnus cymdeithas.
Nod arbenigedd Iechyd Deintyddol Cyhoeddus yw:
Mae’n bwnc ymarferol ac nid un damcaniaethol yn unig, a ddylai ysgogi ymchwil o bynciau cysylltiedig a chymhwyso’r canfyddiadau at ymarfer. Nid yw llawer o’r ffactorau sy’n dylanwadu ar iechyd y geg gwael y mae Iechyd Deintyddol y Cyhoedd yn ymwneud ag ef o fewn maes dylanwad uniongyrchol gwasanaethau iechyd ond maent yn effeithio arnynt.
Mae’r rhan fwyaf o hyfforddeion yn mynd i faes Iechyd Deintyddol Cyhoeddus gyda diddordeb cryf mewn atal. Mae’r arbenigedd yn ymwneud ag ymdrin ag ansicrwydd a datrys problemau felly mae meddwl ymchwilgar a hyblyg yn helpu. Nid yw pob newid er gwell ond mae pob gwelliant yn newid, felly gall profiad o annog, cefnogi a galluogi newid ddweud wrthych chi pa mor gyfforddus ydych chi wrth ddefnyddio eich sgiliau i beri newid.
Mae’r hyfforddiant wedi’i leoli gydag Iechyd Cyhoeddus Cymru ac mae’n cynnwys ymgymryd â phrosiectau ac adroddiadau penodol. Er mwyn bodloni gofynion y rhaglen hyfforddi a gymeradwywyd gan y Pwyllgor Cynghori Arbenigol, mae’n rhaid i hyfforddeion weithio gydag amrywiaeth o asiantaethau ac unigolion y tu mewn a’r tu allan i’r GIG. Mae angen cymhwyster ôl-radd ym maes Iechyd Deintyddol Cyhoeddus.
Mae Ymgynghorwyr mewn Iechyd Deintyddol Cyhoeddus fel arfer yn gweithio gydag Iechyd Cyhoeddus Cymru a chyda Byrddau Iechyd Lleol. Mae Adrannau Iechyd Deintyddol Cyhoeddus hefyd yn bresennol mewn sefydliadau academaidd.
Ar hyn o bryd mae’r gwaith yn gyffredinol ar ran Llywodraeth Cymru a’r Byrddau Iechyd Lleol.
Nigel Monaghan - Cyfarwyddwr Rhaglen Hyfforddiant, Ymgynghorydd Iechyd Deintyddol Cyhoeddus, Iechyd Cyhoeddus Cymru
Ivor Chestnutt - Cadeirydd Pwyllgor Hyfforddiant Arbenigol, Athro ac Ymgynghorydd Anrhydeddus ym maes Iechyd Deintyddol Cyhoeddus, Prifysgol Caerdydd
Gabby Boyland - Gweinyddwr Hyfforddiant Arbenigol, Adran Ddeintyddol i Raddedigion, Deoniaeth Cymru