Isdeitlau Cymraeg ar gael.
Published 11/12/2023
Mae heddiw yn nodi dechrau Wythnos Llythrennedd Genomeg (11-15 Rhagfyr).
Nod yr ymgyrch, a gynhelir gan Addysg a Gwella Iechyd Cymru (AaGIC), yw codi ymwybyddiaeth ymhlith gweithwyr gofal iechyd proffesiynol o'r manteision y gall genomeg eu cynnig i ofal cleifion.
Datblygwyd llyfryn ymgyrch ddigidol, sy'n cynnwys cyflwyniad byr i genomeg, cyfleoedd dysgu i staff y GIG, fideos, adnoddau defnyddiol a mwy.
Drwy gydol yr wythnos, mae AaGIC yn cynnal cyfres o weminarau amser cinio ar-lein ar gyfer staff sy'n gweithio ar draws GIG Cymru. I ymuno â gweminar, e-bostiwch heiw.genomics@wales.nhs.uk am fanylion ymuno.
| Dyddiad | Amser | Gweminar |
| Dydd Llun 11 Rhagfyr | 1.00-1.30pm | Sut y gall genomeg helpu'ch ymarfer/ cleifion, gyda Dr Nicki Tavener |
| Dydd Mawrth 12 Rhagfyr | 1.00-1.30pm | Sut i ofyn am brawf genomeg, gyda Dr Jon Hawken |
| Dydd Mercher 13 Rhagfyr | 1.00-1.30pm | Deall canlyniadau profion genomig a'r camau nesaf, gyda Dr Ian Tully |
| Dydd Iau 14 Rhagfyr | 1.00-1.30pm | Dyfodol Genomeg, gyda Dr Nicki Tavener |
| Dydd Gwener 15 Rhagfyr | 1.00-1.30pm | Ffarmacogenomeg, gyda Dr Sophie Harding |
Beth yw genomeg?
Genomeg yw astudiaeth y genom - y DNA sy'n cynnwys y cyfarwyddiadau ar gyfer sut mae ein cyrff yn tyfu, datblygu a gweithredu. Mae genyn yn rhan fer o DNA sy'n dweud wrth y corff sut i wneud protein sydd ei angen ar ein corff.
Gall gwahaniaethau yn ein genom achosi cyflyrau genetig, neu effeithio ar ein siawns o ddatblygu afiechydon. Maen nhw'n newid y ffordd rydyn ni'n ymateb i feddyginiaeth ac yn dylanwadu ar bob agwedd o'n hiechyd. Mewn clefyd heintus, bydd gwahaniaethau yn y genom yn effeithio ar ba mor hawdd y gall organeb ledaenu ac a fydd gwrthfiotigau ac asiantau eraill yn effeithio arno.
"Ond dw i ddim yn gweithio mewn genomeg?" Nid yw hynny'n bwysig.
Mae datblygiadau cyflym wrth astudio'r genom dynol yn darparu cyfleoedd enfawr i ofal iechyd, waeth beth yw eich maes ymarfer clinigol. Ni ellir gwireddu'r budd sylweddol hwn i gleifion yn GIG Cymru heb uwchsgilio pawb sy'n rhan o'n gweithlu gofal iechyd i alluogi integreiddio mwy o genomeg i lwybrau cleifion.
Am fwy o wybodaeth am ein gwaith yn y maes hwn, ewch i'n tudalen we Genomeg.