Mentora hyrwyddwyr cenedlaethol - Mis Hanes Anabledd

Mae Sarah Schumm yn Optometrydd Cymunedol ac ar hyn o bryd, yn un o'n Cymrodyr Hyfforddiant Arweinyddiaeth Glinigol yng Nghymru. Er mwyn codi ymwybyddiaeth o Fis Hanes Anabledd, mae Sarah wedi rhannu ei phrofiadau o wirfoddoli gyda phlant anabl yn ei chymuned leol.

Gan Sarah Schumm.

Ar hyn o bryd, rydw i'n hyfforddwr datblygu arweiniol ar gyfer Torfaen Dolphins, yn hyfforddi ac yn rheoli pedwar sgwad corff abl ar gyfer plant 6-12 oed a charfan Spartans, ein carfan anabledd ar gyfer plant ac oedolion ifanc 8-22 oed.

Mae bod yn hyfforddwr nofio yn un o'r profiadau mwyaf buddiol i mi erioed gael y pleser o'i wneud. Roeddwn i'n nofiwr brwd pan oeddwn i'n iau, hyd yn oed yn nofio yn rhyngwladol i Gymru. Felly roeddwn i eisiau i'm plant ddysgu'r sgil bywyd hon ac felly, er mwyn helpu i'w hannog, ymgymerais â'm cymhwyster hyfforddi. Ychydig flynyddoedd yn ddiweddarach, gofynnwyd imi ddod yn brif hyfforddwr ar gyfer y bobl ifanc.

Mae yna anableddau amrywiol sy'n mynychu ein grŵp Spartan a nofwyr ag anableddau sy'n nofio o fewn ein sgwadiau datblygu a pherfformio.

Gadewch i ni gymryd Dylan fel enghraifft. Mae Dylan wedi bod yn un o fy nofwyr ers iddo ymuno â Torfaen Dolphins, ac rydw i'n hynod falch ohono.  Mae wedi gweithio’n ddiflino i gael ei ddewis ar gyfer carfan Prydain Fawr ac mae gen i berthynas wych ag ef. Fe wnes i ei integreiddio yn y garfan ddatblygu i gynyddu ei hyfforddiant ac mae wedi mynd o nerth i nerth - dwi ddim yn rhoi modfedd iddo! Mae ei rieni yn hynod gefnogol ac rydw i'n hynod lwcus ei gael fel rhan o fy nhîm. Wrth i'w ddatblygiad fynd yn ei flaen, ymunodd ei ffrind, (Dylan hefyd) â ni ac mae'r bartneriaeth hyfforddi y mae'r ddau hyn wedi'i ffurfio wedi bod yn bleser ei gwylio. Mae Covid-19 wedi dod ar amser eithaf anffodus gan eu bod i fod i hedfan i Dwrci ar gyfer Pencampwriaethau'r Byd Prydain Fawr, ond byddwn yn bachu ar y cyfle i hyfforddi'n galetach i baratoi ar gyfer y nesaf!

Ac nid y ddau Dylan yn unig sy'n fy ngwneud yn falch. Mae gennym ni drychedig coes isaf yn ei arddegau ac  aelod arall yn ei arddegau gydag anabledd coes uchaf sydd nid yn unig yn llysgennad Cymdeithas Athrawon Nofio (STA), ond hefyd yng Ngharfan Datblygu Para Cymru; mae sawl nofiwr â pharlys yr ymennydd, ac mae dau ohonynt yng Ngharfan Datblygu Para Cymru; tri nofiwr Syndrom Down, dau ohonynt yng ngharfan Prydain Fawr, heb sôn am lawer o blant awtistig, y mae dau ohonynt yng ngharfan genedlaethol Para Elite Cymru.

Fel y gallwch ddweud, mae gennym grŵp hynod o dalentog ac amrywiol o aelodau!

Rwy'n falch o ddweud nad oes unrhyw un yn ymddwyn yn wahanol o amgylch y plant ag anableddau ac yn gwahardd y cyfyngiadau corfforol sy'n eu hatal rhag cyflawni tasgau penodol mewn gwirionedd, nid ydynt yn cael eu trin yn wahanol i'r nofwyr abl.  Mewn gwirionedd, o fewn rheswm, mae sesiynau'n cael eu haddasu i ddod o hyd i ddril amgen tebyg ar gyfer y gwahanol gyfyngiadau sydd gan bob nofiwr, er mwyn sicrhau eu bod yn cael dull cyflawn o fynd i'r afael â'r gwahanol ddulliau. Er enghraifft, efallai y bydd nofiwr â pharlys yr ymennydd yn cael cic goes hynod wan, ond rydw i'n eu hannog i roi cynnig ar y setiau cicio, a dim ond addasu'r pellter a'r amseroedd y maen nhw i'w gwblhau.

Yn anffodus bu un achos lle adroddwyd wrthyf am ymddygiad anniogel tuag at un o fy nofwyr Spartans gan gwpl o nofwyr abl, ond ymdriniwyd â hyn yn gyflym ac ni fu unrhyw beth eto.

Mae hyn yn rhywbeth na oddefir yn ein clwb. Rydym yn ffodus iawn i gael tîm gwych sy'n sicrhau bod pawb yn cael eu cynnwys - o'r pwyllgor, i'r hyfforddwyr a'r rhieni sy'n gwirfoddoli.

Ydy mae'n cynnwys oriau hir y rhan fwyaf o'r nosweithiau a bron bob penwythnos, ond mae'r edrychiad o lawenydd pur sy'n amlyncu wyneb plentyn pan fydd yn taro eiliad 'bwlb golau' yn cyfiawnhau'r cyfan. Gall hynny amrywio o'r troad twmbl cyntaf, y plymio cyntaf,yr amser personol gorau mewn ras, neu gael eich dewis ar gyfer carfan genedlaethol.  Waeth beth fo'r lefel cyflawniad, dyna sy'n bwysig i'r unigolyn hwnnw, ac nid yw bod ag anabledd yn eithriad o gwbl i hynny.  Os rhywbeth, mae'n gorliwio faint o waith ac ymdrech sydd wedi'i wneud i'w gyflawni.