Neidio i'r prif gynnwy

Ymwybyddiaeth Lymffoedema

Beth ydi Lymffoedema?

Mae lymffoedema yn gyflwr cronig a achosir gan fethiant y system lymffatig. Gall ddigwydd mewn unrhyw ran o'r corff gan achosi chwyddo ym meinweoedd y corff. Gall hyn achosi effaith gorfforol, seicolegol a chymdeithasol ar fywydau unigolion ac mae angen ei adnabod a'i drin cyn gynted â phosibl.

Credir bod lymffoedema yn effeithio ar fwy na 200,000 o bobl yn y DU, ac yn 2020 roedd dros 20,000 o bobl â Lymffoedema yma yng Nghymru.

Gall lymffoedema heb ei reoli gynyddu'r risg o gwympo, datblygu clwyfau a llid yr isgroen. Mae'r cyfan yn gostus i'r claf ac i'r GIG. Gall llid yr isgroen, sy'n haint bacteriol acíwt ar y croen, arwain at dderbyniadau i'r ysbyty dro ar ôl tro, ymgynghoriadau gofal sylfaenol a dirywiad cyffredinol mewn iechyd.

Mae gan bob Bwrdd Iechyd yng Nghymru Wasanaethau Lymffoedema pwrpasol a gefnogir gan Dîm Lymffoedema Cenedlaethol. Gyda'i gilydd maen nhw'n creu Rhwydwaith Clinigol Lymffoedema Cymru (RhCLC). Mae AaGIC wedi bod yn gweithio gyda RhCLC i ddod ag ystod o adnoddau defnyddiol i chi.

Mae'r cynnwys isod wedi'i gynllunio ar gyfer gweithwyr gofal iechyd proffesiynol ar draws amrywiaeth o rolau a sectorau.

Cymerwch gip i weld pa wybodaeth ddefnyddiol all eich cefnogi yn eich rolau.

Resources

  1. Mae lymffoedema a chanlyniadau lymffoedema yn gostus i’r GIG - mae’n hanfodol bod pob gweithiwr gofal iechyd proffesiynol  yn cymryd agwedd ragweithiol at “y darn bach yna o oedema” i wella’r llwybr i gleifion â lymffoedema/edema cronig
  2. Mae clwyfau a llid yr isgroen yn gymhlethdod ac yn rhag-felltith ar gyfer lymffoedema sy’n gostus i’r cleifion a’r GIG – mae atgyfeirio prydlon yn hanfodol
  3. Mae lymffoedema'n effeithio ar bob oedran, felly mae’n berthnasol i bawb - Cyfeiriwch yn gynnar, oherwydd po hiraf y mae'r lymffoedema/ oedema cronig wedi bod yno, yr anoddaf yw i'w reoli.

  1. Mae pob math o oedema cronig yn fethiant yn y system lymffatig – lymffoedema, oedema dibyniaeth ac oedema lymffofenaidd (unrhyw chwydd mwy na 3 mis) ac mae atgyfeirio prydlon i wasanaethau lymffoedema lleol yn hanfodol
  2. Nid yw unrhyw atgyfeiriad yn amhriodol gan y gall pawb elwa o leihau'r wybodaeth risg
  3. Gofal croen - mae golchi, sychu’n drylwyr a lleithio'r un mor bwysig â therapi cywasgu, symud/ymarfer corff a rheoli pwysau
  4. Po uchaf yw eich BMI y mwyaf y byddwch mewn perygl o ddatblygu lymffoedema
  5. Gall lymffoedema effeithio ar bob oedran, mae gwasanaeth lymffoedema i blant yng Nghymru - rydym ar gyswllt ag ymgynghorydd - cysylltwch â ni am gyngor yn y fan a'r lle.