Bywyd ag anabledd cudd - Mis Hanes Anabledd

Mae Carly Powell, Swyddog Prosiect yma yn Addysg a Gwella Iechyd Cymru (AaGIC) yn dweud wrthym am ei phrofiadau o fywyd ag anabledd cudd.

• Beth yw eich anabledd?

Mae gen i nam ar y clyw, ac mae'n ofynnol i mi wisgo cymhorthion clyw yn y ddwy glust.

• A gawsoch eich geni gyda'ch anabledd?

Na, datblygais fy nam ar fy nghlyw pan oeddwn yn 2 oed ar ôl nifer o heintiau ar y glust a oedd yn gofyn am sawl ymweliad ysbyty a llawdriniaeth.

• O ystyried bod eich anabledd yn 'gudd', a ydych chi'n teimlo bod pobl yn ymddwyn yn wahanol o'ch cwmpas unwaith y byddant yn gwybod amdano?

Rwyf wedi cael ymatebion cymysg i'm hanabledd oherwydd yn aml nid yw llawer o unigolion yn ymwybodol bod gen i un, oherwydd rwy'n berson siaradus a hyderus iawn. Pan fydd rhai unigolion yn darganfod bod gen i anabledd, maen nhw'n aml yn ansicr beth i'w ddweud ac weithiau maen nhw'n teimlo'n anghyfforddus i ofyn mwy i mi amdano, tra bod unigolion eraill yn gefnogol iawn ac yn awyddus i ddarganfod beth allan nhw ei wneud i wneud pethau'n haws i mi. .

Rwyf am i unigolion wybod ei bod yn iawn gofyn cwestiynau imi am fy anabledd. Byddai'n well gennyf pe bai rhywun yn gofyn yr hyn y gallent ei deimlo sy'n gwestiwn gwirion yn hytrach na pheidio â'i gydnabod o gwbl.

• Ydych chi'n teimlo bod eich anabledd yn eich cyfyngu mewn unrhyw ffordd, yn bersonol neu'n broffesiynol?

Mae yna adegau pan fydd fy anabledd yn fy nghyfyngu.

Wrth dyfu i fyny, effeithiodd fy anabledd ar fy hunan-barch. Fe gefais drafferth derbyn fy nam a theimlais gywilydd wrth gwrdd ag unigolion newydd, yn enwedig pan fyddai fy nghymorth clyw yn gwichian (ac roeddent yn fawr iawn ac yn amlwg yn ôl bryd hynny!). Mae cymhorthion clyw wedi datblygu'n ddramatig dros y 30 mlynedd diwethaf, felly nid oes gennyf y problemau hyn nawr.

Roeddwn hefyd yn dioddef gydag anawsterau lleferydd ac iaith fel plentyn ac felly roeddwn angen cefnogaeth ychwanegol gan ystod o therapyddion er mwyn cadw i fyny gyda fy nghyfoedion. Effeithiodd hyn ar fy hyder a byddwn yn aml yn rhoi’r gorau i dasgau oherwydd ofn methu oherwydd fy anabledd.

Yn broffesiynol, mae yna adegau pan fydd rhai tasgau'n anoddach fel cymryd rhan mewn cyfarfodydd mawr. Os yw unigolion yn siarad â'i gilydd neu os oes llawer o sŵn cefndir gall hyn wneud gwrando'n anodd iawn. Nid wyf erioed wedi teimlo cyfyngiadau proffesiynol oherwydd ers cyflwyno Deddf Cydraddoldeb 2010, mae llawer mwy o gyfleoedd a hygyrchedd ar gael i bobl anabl.

• A oes angen unrhyw addasiadau arnoch i'ch galluogi i wneud eich gwaith?

Nid oes angen unrhyw addasiadau arnaf er mwyn cyflawni fy rôl yn effeithiol, ond mae'r canlynol yn ddefnyddiol i mi; dolenni clyw, rhoi gwybod i eraill am fy anabledd fel eu bod yn ymwybodol o fy anghenion, deall cynllun ystafelloedd cyfarfod cyn cyfarfodydd fel y gallaf leoli fy hun i glywed yn effeithiol a recordio sesiynau fel y gallaf ailchwarae cyfarfod i sicrhau fy mod yn deall beth yn cael ei ddweud.

• Beth fyddech chi'n ei ddweud wrth unrhyw un allan ag anabledd sy'n poeni y bydd yn eu hatal rhag cyflawni?

Byddwn i'n dweud bod  ag anabledd wedi fy ngrymuso i wthio fy hun a chofleidio fy ngwahaniaethau. Ni fyddwn erioed wedi meddwl yn ystod fy mlynyddoedd iau, pan ymdrechais i dderbyn fy anawsterau a theimlo cywilydd oherwydd na allwn siarad yn gywir, y byddwn yn sefyll o flaen dosbarth o 40-100 o fyfyrwyr addysg uwch yn ddiweddarach, gan eu haddysgu am bwysigrwydd cyfathrebu effeithiol.

Mae amgylchynu'ch hun gydag unigolion a sefydliadau cadarnhaol yn hanfodol i'ch helpu chi i dyfu a datblygu. Yn AaGIC, rwy'n teimlo'n falch o weithio i sefydliad sy'n hyrwyddo cydraddoldeb ac yn cofleidio gwahaniaethau unigolion. Rwy'n ffodus iawn o gael cydweithwyr cefnogol ac rwy'n teimlo'n hyderus wrth godi awgrymiadau i wella fy hygyrchedd yn fy rôl.

Rwyf wedi dysgu mai'r unig un peth a all eich atal rhag cyflawni yw chi'ch hun! Cofleidiwch eich gwahaniaeth ac amlygwch i eraill eich cryfderau a'ch unigrywiaeth.  Gall bod â nam ar fy nghlyw olygu fy mod yn cael rhai sefyllfaoedd yn anoddach nag eraill, fodd bynnag, sut rydych chi'n delio â'r anawsterau hyn sy'n eich galluogi i ddatblygu cryfderau newydd.