Neidio i'r prif gynnwy

Blog: Ein gweledigaeth ar gyfer y gweithlu gofal sylfaenol a chymunedol yng Nghymru

O fewn GIG Cymru mae'r mwyafrif o gyswllt cleifion yn digwydd o fewn gofal sylfaenol a chymunedol - tua 90% mewn gwirionedd. P'un a yw hynny'n ceisio cyngor gan eich meddyg teulu, apwyntiad gyda'ch nyrs practis, ymweld â'ch fferyllydd cymunedol, neu lawer o rai eraill, ein gweithlu gofal sylfaenol yn aml yw ein pwynt galw cyntaf.

Gyda phoblogaeth sy'n heneiddio'n gyflym, datblygiadau technolegol esblygol a mwy o driniaethau ac ymchwiliadau meddygol, mae'r tîm gofal sylfaenol a chymunedol wedi moderneiddio'n sylweddol dros yr 50 mlynedd diwethaf. Heb sôn am y newidiadau cyflym iawn y mae'r tîm wedi addasu iddynt yn ystod y misoedd diwethaf oherwydd Covid-19 megis defnyddio ymgynghoriadau digidol.

Ymhell o'r dyddiau o ymweld â'ch meddyg teulu yn unig, rydym bellach yn derbyn gofal gan dîm estynedig o feddygon teulu, nyrsys, ymwelwyr iechyd, fferyllwyr, ffisiotherapyddion, therapyddion galwedigaethol, optometryddion, timau deintyddol, ymarferwyr iechyd meddwl, i enwi ond ychydig. Y tîm aml-broffesiynol a hygyrch hwn sy'n cael ei werthfawrogi mor fawr mewn cymunedau lleol.

Gan weithio'n agos gyda phartneriaid ar draws iechyd a gofal cymdeithasol, mae Addysg a Gwella Iechyd Cymru (AaGIC) yn datblygu fframwaith addysg a hyfforddiant gofal sylfaenol a chymunedol ar gyfer GIG Cymru. Bydd y fframwaith cynhwysol hwn yn anelu at gryfhau gwasanaethau gofal sylfaenol a chymunedol i ddarparu gwell gofal i gleifion yn nes at adref.

Yn ddiweddar buom yn siarad â dau aelod o'r tîm cynllunio ar gyfer y fenter; Charlette Middlemiss, Dirprwy Gyfarwyddwr Dros Dro Trawsnewid y Gweithlu, AaGIC a'r Athro Phil Matthews, Cyfarwyddwr Addysg Ôl-raddedig Meddygon Teulu, AaGIC, am eu gweledigaeth ar gyfer gweithlu estynedig a chynaliadwy yn y dyfodol.

Mae cydweithredu wrth wraidd eu hymagwedd. Bydd y fframwaith yn adeiladu ar yr addysg, yr hyfforddiant a'r cynllunio gweithlu presennol sydd eisoes yn digwydd ar lefelau lleol ac o fewn Byrddau Iechyd, prifysgolion a sectorau eraill ledled Cymru.

Bydd gweithio mewn partneriaeth agos ag unigolion a sefydliadau allweddol yn rhan annatod o sicrhau bod y fframwaith yn aml-broffesiynol ac o fudd i bawb sy'n gysylltiedig. Cafodd Charlette a Phil eu calonogi gan yr egni a'r gefnogaeth i'w gweledigaeth yn digwyddiad rhanddeiliaid diweddar.

Fel yr esboniodd Phil: “Ein gweledigaeth yw dod â phawb ynghyd i wneud y gorau o fanteision dull mwy systematig ledled Cymru a helpu'r holl grwpiau proffesiynol o ran lleoliadau, adnoddau a rheoli ansawdd.

“Roedd awydd amlwg yn ein cynhadledd ym mis Hydref 2020 i ddod â’r gwaith da presennol sy’n mynd ymlaen ynghyd a’i ddatblygu ymhellach i gryfhau addysg a hyfforddiant gofal sylfaenol a chymunedol ledled Cymru.” 

Mae optimeiddio sgiliau pob grŵp proffesiynol o fewn gofal sylfaenol a chymunedol yn elfen hanfodol o sicrhau bod cleifion yn derbyn y gofal gorau posibl gan y gweithiwr gofal iechyd proffesiynol mwyaf priodol. Bydd hyfforddiant cyson ac o ansawdd uchel i bob grŵp hefyd yn sicrhau effeithlonrwydd yn y gwasanaeth.

Un enghraifft y cyfeiriodd Phil a Charlette ati oedd adolygiadau meddyginiaeth. Er y bydd llawer o feddygon teulu wedi treulio amser yn gwneud adolygiadau meddyginiaeth, ac mae llawer yn dal i wneud hynny, mae fferyllwyr mewn sefyllfa well yn aml i'w cynnal. Bellach mae llawer o gleifion oedrannus yn cael eu rhagnodi gyda nifer o wahanol feddyginiaethau tymor hir ac mae'n bwysig cynnal adolygiadau i atal niwed rhag rhyngweithio ac effeithiau annisgwyl. Gall rhannu'r cyfrifoldebau hyn â fferyllwyr hefyd helpu i ryddhau amser i feddygon teulu dreulio mwy o amser gyda chleifion â chyflwyniadau cymhleth.

Elfen allweddol o'r weledigaeth yw rhwydwaith o hybiau hyfforddi 'ardal' gofal sylfaenol sy'n eistedd ochr yn ochr â Byrddau Iechyd ledled Cymru. Bydd yr hybiau'n darparu anghenion addysg a hyfforddiant timau gofal sylfaenol a chymunedol lleol, gan gael yr hyblygrwydd i ymateb i anghenion rhanbarthol.

Cefnogir yr hybiau gan grŵp addysg gofal sylfaenol o fewn AaGIC a grŵp cynghori rhanddeiliaid gyda chyfraniad gan gyrff proffesiynol, sefydliadau staff, Llywodraeth Cymru, darparwyr addysg, clystyrau gofal sylfaenol a myfyrwyr a hyfforddeion; dull cwbl gydweithredol.

Nod arall y fenter fydd sicrhau safonau clir a chyson yn ansawdd addysg a hyfforddiant o fewn gofal sylfaenol a chymunedol i bob grŵp proffesiynol ledled Cymru.

Eglura Charlette: “Ar hyn o bryd mae gennym dapestri o addysg a hyfforddiant ar gyfer gofal sylfaenol a chymunedol, ond mae ansawdd ac argaeledd yn amrywiol o ran grwpiau proffesiynol ac ardaloedd daearyddol.

“Mae'r fenter hon yn mynd i'n helpu i fynd i'r afael â'r materion hyn trwy weithredu safonau ansawdd clir gan arwain at welliannau i'r timau gofal sylfaenol a chymunedol, i'r practisau, ar gyfer recriwtio a chadw'r gweithlu ac felly ar gyfer darparu gofal cleifion.”

 

I gael y wybodaeth ddiweddaraf am ddatblygiadau yn AaGIC, gallwch ymuno â'n bwletin rhanddeiliaid rheolaidd trwy gysylltu â HEIW.Communications@wales.nhs.uk